SOĞUTMA SUYUNUN TERBİYESİ İLE PROBLEMLERİN ÇÖZÜMÜ


Yukarıda sözü edilen problemleri ortadan kaldırmak için suyu birkaç yönden kontrol etmek gerekiyor.
A.Katı partiküllerin ekonomik seviyede filtrelenmesi.
B. Eriyik minerallerin ekonomik seviyede tutulması.
C. Mikroorganizmaların suda yaşatılmaması.
D. Soğutma sisteminin korozyona karşı korunması.
Soğutma suyunun en ideal duruma getirilmesini düşünemeyiz. Sistemin özellikleri, işletmenin günlük ve yıllık çalışma saatleri, bakım işçiliği ücreti gibi birçok faktörler göz önüne alınarak soğutma suyunun terbiyesi için ekonomik bir çözüm bulunur. Bu çözüm her işletme için değişiktir.
A. Katı partiküllerin tutulması için suyun filtrelenmesi şarttır. Havanın soğutma suyuna getirdiği partiküller, direkt mamul soğutmasından gelen kirlilik, eriyik minerallerin kristalleşmesi ile ortaya çıkan partiküllerin filtrelenerek sistem dışına atılması kışır ve taşlaşma problemini en aza indirir. Çok özel tatbikatlar dışında 80-100 mikronluk filtrasyon yeterli sayılır. Filtre seçiminde birkaç hususu göz önüne almak iyi olur;
• filtre soğutma suyu debisini değiştirmemelidir.
• filtrede tutulan partiküller kolayca ve otomatik olarak dışarı atılabilmelidir.
• filtre temizliğinde çok su sarfiyatı olmamalıdır.
Bu kriterler ışığında sanayide tecrübeli ülkelerin siklon prensibi ile çalışan filtreleri tercih ettiklerini görmekteyiz. Ülkemizde hava ile nakil ve havadan toz alma işlemlerinde siklon türü filtreler çok kullanılmasına rağmen henüz su filtrasyonunda siklon filtre çok ender görülmektedir.
Soğutma sisteminin özelliği göz önüne alınarak iki tür filtrasyon seçilebilir:
• • • soğutma suyu tıkanma ihtimali yüksek olan fıskiye veya ince borulu bir cihazdan geçiyorsa soğutma suyunun tamamının filtrelenmesi şarttır (Şekil 1).
• • • Soğutma suyu geniş borulu kondenserlerden geçiyorsa ve bunların katı partiküller ile tıkanma olasılığı yoksa soğutma suyunun %20 gibi bir kısmının filtrelenmesi ve böylece su içindeki partikül konsantrasyonunun azaltılması yeterli olabilir (Şekil 2).
B.Eriyik içinde kristal yapma özeliği yüksek olan Kalsiyum ve Magnezyum iyonlarının sudan alınması suni reçineli Su Yumuşatıcı cihazlarla yapılabilmektedir. İşletmelerin çoğunda bulunan klasik tipteki su yumuşatıcıların bir çoğu sağlıklı olarak işletilmemektedir. Bu cihazlardan iyi netice alınması için tuz ile rejenerasyon işleminin el değmeden tam otomatik yapılması ve böylece işletme hatalarının ve ihmallerin en aza indirilmesi gerekir. Bazı sularda bulunan Silikat iyonu da kristaller oluşturarak soğutma sistemine zarar verebilir. Klasik yöntemler ile Silikat iyonu sudan alınamadığı için ekonomik yöntem sudaki eriyiklerin düşük seviyede tutulması ve bu seviyenin iyi kontrol edilmesidir. Bunun için ise her gün belli bir miktar soğutma suyunun blöf edilmesi ve yerine taze su alınması tavsiye edilir. Paragraf 2.1’de belirtildiği gibi kuleden suyun buharlaşması ile soğutma suyundaki eriyiklerin oranı yükselir. Sistem suyunun belli zaman aralıkları ile ve beli oranlarda blöf edilmesi eriyik miktarının kontrol altında tutulması için de şarttır. Burada görüldüğü gibi soğutma işinde kullanılacak suyun önce kimyasal analizinin yapılması ve çıkan neticeye göre su terbiye şeklinin seçilmesi en ekonomik yöntemdir.
C. Mikroorganizmaların yok edilmesi için, özellikle havaların sıcak olduğu mevsimlerde mücadele gerekir. Metal aksama korozif etkisi olmayan dezenfeksiyon yöntemlerinin seçimi çok önemli bir unsurdur.
D.Korozyon ile mücadelede suyun ve kullanılan ilaçların kimyasal analizi daha da çok önem kazanır. Suyun pH derecesinin alkali tutulması ve iletkenliğinin düşük miktarlarda kalmasının sağlanması alınacak ilk tedbirlerdir. Buna rağmen sistemin özellikleri göz önüne alınarak uygun bir Korozyon İnhibitörü seçilmesi tavsiye edilir.
“SOĞUTMA SULARININ” OZON GAZI İLE TERBİYESİ
Soğutma sularının terbiyesi için kullanılan kimyasalların, sistemden dışarı atılan sular ile çevre sorunları yarattığı göz önüne alınarak başlayan alternatif arayışlarının neticesinde ozon gazı ile soğutma sularının terbiyesi keşfedilmiştir. Son 20 yıl içinde A.B.D.’de gelişen bu yöntem ile yalnız ozon gazı kullanılarak bir çok sorunun ortadan kaldırılabildiği görülmüştür”.
SONUÇ
Soğutma sularının filtrasyonu ve terbiyesi ekonomik ve sağlıklı bir işletme için şarttır. İşletmenin ve soğutma sisteminin özellikleri göz önüne alınarak o işletmeye uygun ve ekonomik bir çözümün bulunması için su filtrasyonu ve terbiyesi konularında ihtisaslaşmış şirketlerden veya danışmanlardan görüş alınması uygun olur.